Franciszkanie zapraszają do Pakości k. Inowrocławia na jedną z najstarszych kalwarii w Polsce. W 2028r. obchodzić będziemy Jubileusz 400-lecia powstania Kalwarii Pakoskiej – Kujawskiej Jerozolimy (1628).
Kaplice – Stacje Drogi Krzyżowej
Kaplica – Dworzec Piłata
Kaplica została wybudowana w stylu barokowym około 1670 roku. Usytuowana jest w środkowej części zespołu kalwaryjskiego i odpowiada Miastu Dolnemu w Jerozolimie. Zbudowana na planie równoramiennego krzyża greckiego. Wewnątrz znajdują się trzy obrazy pochodzące z drugiej połowy XVII wieku: „Biczowanie”, „Koronowanie cierniem” i „Ecce Homo” (łac. oto Człowiek). Nad wejściem do kaplicy widnieje rzeźba ludowa przedstawiająca Jezusa, którego pokazał tłumowi Piłat.
Kaplica – Włożenie Krzyża
Zbudowana w drugiej połowie XVII wieku, reprezentuje styl barokowy. Naroża kaplicy ujęte są 4 pilastrami połączonymi gzymsem koronującym. Otwór drzwiowy zamknięty łukiem odcinkowym. Szczyty kaplicy posiadają spływy wolutowe, dach dwuspadowy. Wewnątrz znajdują się współczesne obrazy na wzór dawnych, zniszczonych i zaginionych na początku XX wieku. Jest jedną z najmniejszych kapliczek kompleksu kalwaryjskiego.
Kaplica – Pierwszy Upadek
Powstała w drugiej połowie XVII wieku. Wymiary boków w kaplicy są niewielkie, bo 3,30 × 2,30 m. Naroża elewacji ujęte pilastrami, które podtrzymują gzyms koronujący. Szczyt barokowy ze spływami falistymi. We wnętrzu budynku znajduje się obraz z początku XX wieku pt. „Chrystus pod Krzyżem upada” oraz współczesne obrazy wzorowane na dawnych zniszczonych i zaginionych na początku XX wieku. Podobnie jak w przypadku kaplicy „Włożenie Krzyża” jest to jedna z najmniejszych kaplic kompleksu kalwaryjskiego.
Kaplica – Spotkanie z Maryją
Kaplica została zbudowana w stylu barokowym po roku 1661. Wcześniej w pobliżu znajdowała się starsza, drewniana kaplica, została ona jednak zburzona. Budynek jest jednonawowy, sklepienie zaś żaglaste. Wewnątrz można podziwiać obraz „Wniebowstąpienie” pędzla Stanisław Czarnikowskiego z 1879 roku.
Kaplica – Cyrenejczyk
Wybudowana w drugiej połowie XVII wieku na rzucie prostokąta o wymiarach 3,30 × 2,30 m. Naroża elewacji ujęte zdwojonymi pilastrami, które podtrzymują gzyms koronujący. Reszta elementów architektonicznych podobnie jak w przypadku trzech poprzednich kaplic. Kaplica została gruntownie odrestaurowana w 2009 roku. Podobnie jak w przypadku ostatnich trzech kaplic jest jedną z najmłodszych kaplic zespołu kalwaryjskiego.
Kaplica – św. Weronika
Kaplica ta została wybudowana na przełomie XVII/XVIII wieku na rzucie ośmioboku. Reprezentuje styl barkowy. Kaplica nakryta jest kopułą ze ślepą latarnią. Na murze znajdują się tzw. pseudopilatry, które dźwigają gzyms. Okna zamknięte odcinkowo, natomiast otwór drzwiowy jest prostokątny, ujęty zdwojonymi pilastrami. Nad drzwiami rzeźba przedstawiająca św. Weronikę trzymającą chustę z odbiciem Chrystusa. Wewnątrz znajduje się barokowy ołtarz, który został przeniesiony z kościoła w Złotnikach Kujawskich.
Kaplica – Drugi Upadek
Kaplica barokowa, zbudowana w 1661 roku na rzucie prostokąta. Posiada sklepienie krzyżowe i dach „namiotowy”. Dwa okna drzwiowe są zamknięte trójbocznie. We wnętrzu kamienny posąg upadającego pod krzyżem Chrystusa z XIX wieku.
Kaplica – Jezus Pociesza Niewiasty
Wzniesiona w drugiej połowie XVII wiek na rzucie półkolistym, przesklepiona odcinkowo. Reprezentuje styl barokowy. Elewacja ujęta zdwojonymi pilastrami. Otwór drzwiowy zamknięty łukiem odcinkowym. Szczyt półkolisty, dach półstożkowy nakryty dachówką.
Kaplica – Trzeci Upadek
Zbudowana w drugiej połowie XVII wieku na rzucie kwadratu. Całość nakryta jest kopułą zwieńczoną ślepą latarnią z krzyżem. Na narożach elewacji znajdują się pilastry z bazą i gzymsami. We wnętrzu barokowy ołtarz z obrazem upadającego pod krzyżem Jezusa z drugiej połowy XVII wieku.
Kaplica – Obnażenie z Szat
Nieduża kapliczka w stylu barokowym znajdująca się na Wzgórzu Kalwaryjskim. Zbudowana w drugiej połowy XVII wieku na rzucie prostokąta. Elewacje zdobione pilastrami. Szczyty faliste o spływach barkowych. Dach dwuspadowy, kryty dachówką. Wewnątrz kapliczki znajduje się barokowy obraz z XVIII wieku, przedstawiający zdjęcie szat z Chrystusa.
Kaplica – Przybicie do Krzyża
Zbudowana w drugiej połowie XVIII wieku na rzucie prostokąta. Znajduje się na Wzgórzu Kalwaryjskim. Elewacje zdobione pilastrami. Szczyty faliste o spływach barokowych. Dach dwuspadowy kryty dachówką. Wewnątrz kapliczki znajduję się obraz z XVIII wieku przedstawiający przybicie Chrystusa do krzyża.
Kościół Ukrzyżowania
Zbudowany po 1661 roku. Konsekrowany pod wezwaniem Jezusa Ukrzyżowanego i Matki Boskiej Bolesnej w 1691 roku. Gruntownie odnowiony w 1725 roku i w 1971 roku. Barokowy. Orientowany. Salowy. Do trójbocznie zamkniętego prezbiterium dostosowany jest nowszy Ogrójec. Na południowej ścianie kościoła malowany zegar słoneczny zapewne z XVII wieku. Ołtarz główny w kształcie Golgoty z rzeźbioną w drewnie grupą Ukrzyżowania, wykonaną w drugiej połowie XVII wieku. Ołtarze boczne rokokowe- w lewym malowana Pieta pędzla F. Pepinskiego z 1888 roku, w zwieńczeniu obraz Adoracja Krzyża z XVIII wieku, w prawym obraz Matki Boskiej Bolesnej z końca XVII wieku, w zwieńczeniu obraz św. Weroniki z końca XVII wieku. Ambona- rokokowa. Chór muzyczny drewniany, z drugiej połowy XVII wieku, z parapetem zdobnym manierystyczną dekoracją oraz herbami fundatorów Zagłoba i Topór. Konfesjonały barokowe z XVIII wieku, W kościele barokowe obrazy z drugiej połowy XVIII wieku przedstawiające franciszkańskich świętych: Bonawenturę i Ludwika de Valois. W zakrystii rokokowa komoda z około 1700 roku.
Kaplica – Zdjęcie z krzyża
Nieduża kaplica barokowa znajdująca się na Wzgórzu Kalwaryjskim o wymiarach 3,20 × 2,15 m. Wzniesiona na rzucie półkola po roku 1661. Wejście zamknięte odcinkowo z dwoma pilastrami od frontu. Szczyt kaplicy również półkolisty „gzymsowaty”.
Kaplica – Grób Chrystusa
Wzniesiona została po 1661 roku na rzucie trapezu. Wewnątrz znajdują się dwa pomieszczenia tzw. Kaplica Anioła, a za nią Kaplica Grobu. W obu pomieszczeniach znajdują się sklepienia krzyżowe, a dodatkowo w Kaplicy Anioła pilastry. We wnętrzu można także podziwiać barokowy ołtarz z mensą z XVII wieku i predellą z ok. 1600 roku, z barokowym aniołem z XVII wieku, barokowy obraz „Złożenie do grobu” oraz barokowy konfesjonał i ławkę z XVIII wieku. Dach dwuspadowy z baniastym hełmem z kulą i krzyżem. Na bokach kaplicy są także pilastry dźwigające gzyms.
Pozostałe Kaplice na Pakoskiej Kalwarii
Kaplica – Wniebowstąpienie Pańskie
Kaplica została zbudowana w stylu barokowym po roku 1661, w pobliżu starszej drewnianej. Jest to budynek jednonawowy ze sklepieniem ceglastym. Wewnątrz można podziwiać rokokowy ołtarz z drugiej połowy XVIII wieku oraz obraz „Wniebowstąpienie” namalowany przez Stanisława Czarnikowskiego z 1879 roku, a także konfesjonał z VXIII wieku i tabernakulum z przełomu XVIII/XIX wieku.
Kaplica – Ogród Getsemański
Jest to kaplica znajdująca się po wschodniej stronie Noteci, zbudowana w stylu barokowym. Obiekt został zbudowany na rzucie kolistym, pokryty kopułą z tzw. ślepą latarnią. Ściany opięto czterema lizenami, okna są koliste (tzw. lunety). W środku kaplicy można zobaczyć ołtarz z przełomu XVIII/XIX wieku oraz dwie ławy dla wiernych z XVIII/XIX wieku.
Kaplica – Judasz
Nieduża kapliczka, zbudowana w stylu barokowym prawdopodobnie jeszcze za życia księdza Alberta Kęsickiego (ok.1647). Szczyt kaplicy jest falisty z krzyżem na tzw. czole. Wewnątrz znajduje się małe pomieszczenie sklepione odcinkowo. Dach dwuspadowy pokryty dachówką.
Kaplica – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
Kaplicę wybudowano około 1647 roku. Wewnątrz znajdują się sklepienia kolebkowe, ściany są podzielone pilastrami. Ołtarz główny w stylu barokowym z połowy XVII wieku z kręconymi kolumnami z XVIII wieku. W środku znajduje się Grupa Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w otoczeniu aniołów. Na zewnątrz można podziwiać szczyt fasady o wykroju przechodzącym w głowy smoków, rozety i dalej w owoce granatu. Jest jedną z najpiękniejszych z pakoskich kaplic.
Kaplica – Cedron
Nieduża kaplica wybudowana w 1858 roku na wzór poprzedniej, barokowej, mocno zniszczonej. Szczyty dwustrefowe ze spływami o linii falistej z wnęką, w której znajduję się anioł siedzący na kuli, odtworzony na wzór anioła z drugiej połowy XVIII wieku. Dach dwuspadowy pokryty dachówką. Interesująca jest forma wykonania drzwi prowadzących do wnętrza, gdyż zrobione są w formacie kwiecistej płaskorzeźby rokokowej z drugiej połowy XVIII wieku.
Kaplica – Brama Jerozolimska
Pierwotna barokowa kaplica z XVII wieku została wysadzona wraz z mostem drogowym 3 IX 1939 roku. Odbudowana została w 1972 roku według planów z XVII wieku. Dach namiotowy pokryty dachówką, zwieńczony metalowym krzyżem. Całość oparta na pilastrach. Kaplica ma dwie bramy zasłonięte kratami.
Kaplica – Annasz
Późnobarokowa kaplica wybudowana w 1777 roku, na rzucie kwadratu o nierównych wymiarach 5,15 na 5,20 m i wysokości 7,40 m. Dach dwuspadowy pokryty dachówką. Elewacje zdobione kilkoma prostymi pilastrami.
Kaplica – Pożegnanie Matki Bożej
Kaplicę zbudowano w drugiej połowie XVII wieku, na rzucie koła o średnicy 7,45 m. Reprezentuje styl barokowy. Całość nakryta kopułą zakończoną tzn. ślepą latarnią. Elewacja ozdobiona jest podwójnymi pilastrami oraz gzymsem koronującym. We wnętrzu możemy zobaczyć przenośną ambonę, konfesjonał i szafkę oraz ołtarz z początku XVIII wieku.
Kaplica – Wieczernik
Budynek wzniesiono około 1661 roku na rzucie prostokąta. Reprezentuje styl barkowy. Wybudowana z fundacji podchorążego bydgoskiego Marcina Umińskiego. Od frontu kaplicy znajduję się szczyt barokowy ze spływami rozetowymi i przerywanym tympanonem. Dach dwuspadowy z baniastym hełmem i latarnią. Elewacje ozdobione są pilastrami i gzymsem koronującym. Wnętrze nakryte jest sklepieniem kolebkowym. W nastawie ołtarza znajduje się ołtarz Ostatniej Wieczerzy z przełomu XVII/XVIII wieku, a w zwieńczeniu Adoracja Najświętszego Sakramentu.
Kaplica – Dom Kajfasza i Więzienie
Barokowa kaplica, wzniesiona w latach 1661-1671. Została zbudowana w kształcie czworoboku, z małym aneksem od strony zachodniej. Wzorowana na oryginalnym domu Kajfasza i celi Chrystusa na Wzgórzu Syjon w Jerozolimie. W celi więziennej, na kamiennym cokole barokowym posąg Uwięzionego Chrystusa. Wewnątrz znajdują się dwa ołtarze: główny w stylu rokoko, z drugiej połowy XVII wieku, z umieszczonym w środku obrazem olejnym przedstawiającym Chrystusa przed Kajfaszem i boczny z pierwszej połowy XIX wieku. Ponadto znajduje się ambona i ławy z XVIII wieku.
Kaplica – Dworzec Heroda
„Dwór Heroda” został zbudowany w 1678 roku, zaś gruntownie odrestaurowany w 1884 i 2009 roku. Całość zbudowana na rzucie prostokąta, podparta 4 szkarpami. Od strony północnej budynek posiada absydę. Otwór drzwiowy zamknięty półkoliście, po jego bokach znajdują się dwa pilastry, które podtrzymują gzyms. Dach w formie kopuły zakończony tzw. ślepą latarnią. Jest to budowla barokowa, z fundacji ks. Wiecza z Kościelca w roku 1678, którego wizerunek i epitafium znajdują się we wnętrzu.
