W dniach 27-29 sierpnia 2020 roku na Jasnej Górze miało miejsce 386. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski. Obradami kierował abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski. Na początku zebrania Słowo do biskupów skierował abp Salvatore Pennacchio, Nuncjusz Apostolski w Polsce.
1. W związku z 30. rocznicą powrotu nauczania religii do szkoły, księża biskupi podjęli pogłębioną refleksję na temat stanu jej nauczania, programowania oraz właściwego przygotowania i formacji katechetów. Zwracają też uwagę na wzajemną komplementarność nauczania religii w szkole i katechezy wspólnotowej w parafii. Uwrażliwiają rodziców na wagę udziału dzieci i młodzieży w tych zajęciach.
W trosce o wychowanie młodzieży oraz znajomość zasad etycznych biskupi przypominają, że przywracając ścisłą alternatywę: „religia” lub „etyka”, szkoła daje rodzicom oraz uczniom wyraźny sygnał, że obowiązek udziału w zajęciach o charakterze aksjologicznym jest kwestią istotną z punktu widzenia wychowania i przyszłych życiowych wyborów człowieka.
2. Pasterze Kościoła wyrażają uznanie wszystkim, którzy trudny czas pandemii odczytali jako duszpasterskie wyzwanie a zarazem szansę na prowadzenie ewangelizacji. Słowa uznania kierują również do nauczycieli religii i katechetów, którzy podjęli trudne wyzwanie, jakim dla wszystkich nauczycieli stało się zdalne nauczanie, służące nie tylko przekazywaniu wiedzy, ale i umacnianiu więzi z uczniami.
Właśnie w sytuacji normalizującego się życia społecznego biskupi zachęcają – przy zachowaniu wszystkich norm sanitarnych – do odbudowywania wspólnot parafialnych gromadzących się wokół ołtarza na niedzielnej Mszy świętej. Służyć temu będzie program nowego roku pracy duszpasterskiej „Zgromadzeni na świętej wieczerzy”.
Biskupi dziękują wszystkim, którzy w okresie izolacji organizowali transmisje nabożeństw i wspólnotowej modlitwy w środkach społecznego przekazu, w tym w mediach społecznościowych. Jednocześnie zwracają się do duszpasterzy, wszystkich wiernych, w tym ruchów i stowarzyszeń katolickich, którzy w czasie społecznej izolacji budowali „domowy Kościół”, aby teraz całymi rodzinami powracali do kościołów. Biskupi przypominają duszpasterzom i wiernym o konieczności przestrzegania zaleceń sanitarnych w trosce o zdrowie i bezpieczeństwo wszystkich uczestników liturgii, spotkań duszpasterskich, pielgrzymek i w posłudze potrzebującym.
3. Biskupi wyrażają wdzięczność pracownikom służby zdrowia, którzy z narażeniem własnego zdrowia, a nawet życia przychodzą z pomocą zagrożonym przez COVID-19. Odnoszą się z szacunkiem do przedstawicieli nauk medycznych pracujących nad środkami profilaktycznymi i terapeutycznymi chroniącymi przed zakażeniem. Konsekwentnie popierają także prace nad szczepionkami chroniącymi przed koronawirusem, które ze względu na stosowaną biotechnologię nie budzą zastrzeżeń etycznych, a zwłaszcza nie bazują na materiale biologicznym pochodzącym z aborcji.
4. Biskupi analizowali działania Kościoła w Polsce podejmowane w odpowiedzi na dramat wykorzystania seksualnego małoletnich przez niektórych duchownych. Odpowiedź ta jest możliwa tylko na drodze uczciwego i konsekwentnego rozliczenia każdego rzeczywiście popełnionego przestępstwa oraz pomocy ofiarom, jak również wyjaśnienia zaniedbań. Ta odpowiedź jest konsekwencją stosowania motu proprio Papieża Franciszka „Vos estis lux mundi”. Pomocą w tym działaniu jest również wydany ostatnio dokument Kongregacji Nauki Wiary dotyczący procedury postępowania.
Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, abp Wojciech Polak, przedstawił główne kierunki pracy Fundacji Świętego Józefa Konferencji Episkopatu Polski. Jej działania w pierwszych miesiącach istnienia koncentrują się na współfinansowaniu terapii osobom pokrzywdzonym, a także wsparciu działań instytucjonalnych świadczących pomoc psychologiczną, konsultację prawną oraz towarzyszenie duchowe na poziomie diecezjalnym i ogólnopolskim. Episkopat rekomendował również stałe finansowanie przez Fundację funkcjonowania Centrum Ochrony Dziecka jako struktury eksperckiej.
5. Biskupi, w sytuacji narastającej polaryzacji w wielu wymiarach życia społecznego, wyrażają zdecydowany sprzeciw wobec wszelkich form agresji i przemocy w przestrzeni publicznej i ekonomicznej. Przedmiotem szczególnej analizy była kwestia przemocy domowej, a także obrona przed uzależnieniami. Biskupi uważają, że najlepszą formą przeciwdziałania temu zjawisku jest wzmacnianie więzi małżeńskich i rodzinnych. Zagadnienie to wymaga pogłębienia w optyce antropologii chrześcijańskiej.
Biskupi wyrażają również zaniepokojenie coraz częstszymi przypadkami profanacji miejsc kultu i symboli religijnych, które powodują ból tak wielu ludzi. Konferencja Episkopatu Polski apeluje, aby niezależnie od światopoglądu, uszanować uczucia religijne osób wierzących i tych, dla których te miejsca i symbole stanowią wartość jedyną w swoim rodzaju.
6. Biskupi przyjęli dokument pt. Stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w kwestii LGBT+. Dokument podkreśla konieczność odnoszenia się z szacunkiem do osób identyfikujących się z LGBT+. Jednocześnie sprzeciwia się dążeniom do zdominowania życia społecznego przez te środowiska, zwłaszcza przez chęć zrównania związków jednopłciowych z małżeństwami i przyznanie im prawa do adopcji dzieci. Kościół wyraża gotowość przyjścia z pomocą osobom przeżywającym wewnętrzne rozdarcie i trudności z autoidentyfikacją płciową. Postuluje rozwijanie poradni służących pomocą tym osobom. Biskupi wyrażają również wdzięczność wszystkim, którzy w duchu nauczania papieża Franciszka w przestrzeni publicznej zabierają głos w sprawie obrony rodziny.
7. Konferencja Episkopatu Polski zatwierdziła polskie tłumaczenie nowych wezwań do Litanii Loretańskiej ogłoszonych przez Papieża Franciszka: „Matko nadziei” i „Pociecho migrantów”. Przyjęto także ujednolicone brzmienie podstawowych modlitw celem skorygowania istniejących w publikacjach rozbieżności i uporządkowania ważnych dla wierzących formuł modlitewnych.
8. Biskupi wyrażają wdzięczność misjonarzom i misjonarkom za pozostanie w czasie pandemii na placówkach misyjnych, wśród tych, którym posługują. Wszystkim darczyńcom dziękują za pomoc duchową i materialną, dzięki której misjonarze świadczą konieczną pomoc miejscowej ludności.
9. W 40. rocznicę wydarzeń sierpnia 1980 roku biskupi z wdzięcznością wspominają ruch społeczny Solidarność. Zjednoczył on naród w walce o godność człowieka i wolność religijną. Stał się również ważnym etapem na drodze przemian w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. Nie byłoby to możliwe bez św. Jana Pawła II i jego pamiętnego wezwania: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi” (2 czerwca 1979 r.).
Z Jasnej Góry, wspominając z wdzięcznością 100. rocznicę Cudu nad Wisłą, biskupi błogosławią Polakom w kraju i za granicą. Odpowiadając na wezwanie papieża Franciszka, obejmują modlitwą siostry i braci Białorusinów, prosząc Boga o dar jedności i pokoju.
Dziękując rodzicom za okazywane zaufanie, a katechetom i nauczycielom za ich ofiarną pracę, biskupi życzą wszystkim uczniom owocnego i bezpiecznego nowego roku szkolnego. Wszystkich obejmują modlitwą i z serca błogosławią.
Podpisali:
Pasterze Kościoła w Polsce
Jasna Góra, 29 sierpnia 2020 roku
